Dysfunction of stress responsive systems in somatization

Promotie: mw. L.M. Tak, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Dysfunction of stress responsive systems in somatization

Promotor(s): prof.dr. J. Ormel, prof.dr. J.P.J. Slaets

Faculteit: Medische Wetenschappen

Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting bvl.umcg.nl

Kleine stap voorwaarts in het verklaren van onverklaarde lichamelijke klachten

Wanneer er voor lichamelijke klachten geen duidelijke oorzaak aan te wijzen is, zitten arts en patiënt al gauw met de handen in het haar. Terwijl de arts niet goed weet hoe hij de klachten kan behandelen, voelt de patiënt zich vaak niet begrepen. Vaak wordt aangenomen dat de klachten veroorzaakt worden door psychische problemen.

Maar waarom zouden psychische problemen leiden tot lichamelijke klachten? Die vraag stelde Lineke Tak zich in haar promotieonderzoek. Ze richtte zich daarbij op het mogelijke belang van de lichamelijke systemen die reageren op psychosociale stress - de stress die bijvoorbeeld ontstaat bij ingrijpende levensgebeurtenissen. Deze “stress responsieve systemen” zijn: het autonoom zenuwstelsel, de hypothalamus-hypofyse-bijnier as en het afweersysteem.

Op basis van meta-analyses en prospectieve data van een groot bevolkingsonderzoek concludeert Tak dat de stress responsieve systemen lang niet bij alle patiënten met onverklaarde lichamelijke klachten verstoord zijn. Binnen bepaalde subgroepen van de patiëntenpopulatie - bijvoorbeeld jongvolwassenen en mensen met de diagnose chronisch vermoeidheid syndroom - lijken veranderingen in de stress-responsieve systemen echter wél een rol te spelen. Door deze subgroepen beter te herkennen, kunnen patiënten met deze klachten mogelijk beter geholpen worden, aldus Tak. Nader onderzoek om deze subgroepen in kaart te brengen, is dan ook geboden.

Lineke Tak (Apeldoorn, 1983) studeerde geneeskunde te Utrecht. Ze verrichtte haar onderzoek aan de afdeling Psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en binnen onderzoeksschool SHARE. Het onderzoek werd mede gefinancierd door NWO. Tak gaat werken bij de GGZ-instelling Dimence, waar ze de opleiding tot psychiater zal volgen.