Novel monitoring and management strategies for hepatic glycogen storage diseases

Nieuwe monitoring- en managementstrategieën voor leverglycogeenstapelingsziekte

Glycogeen is een lange keten van opgeslagen glucosemoleculen met vele vertakkingen en een belangrijke energievoorraad voor het lichaam. Glycogeen bevindt zich met name in de lever en in de spieren. Glycogeen stapelingsziektes (in het Engels “glycogen storage diseases”, afgekort tot GSDs) zijn erfelijke metabole ziekten waarbij de glycogeen aanmaak of afbraak niet goed verloopt door een specifiek eiwitdefect. Het eiwitdefect kan zowel een enzym als een transporter betreffen.

Er zijn verschillende types GSDs die afhankelijk van de locatie van het defect in de metabole route verschillende symptomen veroorzaken. Levergebonden GSDs worden door een eiwitdefect in de lever veroorzaakt. De meest voorkomende symptomen bij personen met levergebonden GSDs zijn vasten intolerantie, hepatomegalie en groeiachterstand. De huidige monitoringstrategieën van personen met levergebonden GSDs berusten op een combinatie van traditionele klinische, biochemische en beeldvormende parameters. Deze omvatten bijvoorbeeld diverse symptomen, groeiparameters, levergrootte, bloedonderzoek en echografie van de lever. Deze parameters worden ook gebruikt om de effectiviteit van bestaande of nieuwe behandelingen te beoordelen.

De belangrijkste doelen voor de behandeling van personen met levergebonden GSDs zijn onder andere het voorkomen van hypoglykemie en acute metabole ontsporing, het voorkomen van secundaire metabole afwijkingen en chronische complicaties, het optimaliseren van psychomotorische ontwikkeling en kwaliteit van het leven. Deze doelen worden bereikt door onder andere een strikte dieetbehandeling, medicatie en voorlichting aan familieleden en patiënten over (preventie van) complicaties, zoals acute metabole ontsporing.

De ontwikkeling van nieuwe methoden voor het monitoren (inclusief complicaties op lange termijn) en het optimaliseren van de behandeling (inclusief noodsituaties) zijn door patiënten, verzorgers en zorgprofessionals geïdentificeerd als belangrijke topprioriteiten voor wetenschappelijk onderzoek voor personen met levergebonden GSDs.

In zijn proefschrift beschrijft Rossi het potentieel van monitoringtechnieken, zoals continue glucosemonitoring (CGM) en de ontdekking van een nieuwe veelbelovende biomarker (namelijk serum cortisol). Ook beschrijft hij nieuwe behandelingsstrategieën, waaronder het vet verrijkt dieet voor (cardio)myopathie bij GSDIII, een generiek noodprotocol voor personen met levergebonden GSDs, en empagliflozine therapie voor inflammatoire darmziekte bij GSDIb. Door nieuwe, minimaal invasieve monitoringtechnieken en de voordelen van innovatieve behandelingsstrategieën, effenen de resultaten van dit proefschrift het pad voor precisiegeneeskunde voor personen met levergebonden GSDs.

CV Alessandro Rossi

Alessandro Rossi (1989) studeerde Geneeskunde aan de Universiteit van Napels Federico II, Italië. Daarna was hij werkzaam als kinderarts in opleiding bij het Universitair Medisch Centrum Napels. In 2019 werd hij gediplomeerd kinderarts. Zijn promotieonderzoek vond plaats bij de afdeling Kindergeneeskunde van het Universitair Medisch Centrum Groningen en de afdeling Translationele Geneeskunde van de Universiteit van Napels Federico II. Daarna zal hij werkzaam zijn als junior onderzoeker in Napels bij dezelfde universiteit. De titel van zijn proefschrift luidt: Novel monitoring and management strategies for hepatic glycogen storage diseases.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/c2cc229c-4dfb-467a-9d4e-88049f43e3e8