Closed doors and windows of opportunity

Gesloten deuren en kansen - De zoektocht van ex-gedetineerden naar huisvesting

Iedereen die een strafbaar feit pleegt, dient na voltooiing van een straf de mogelijkheid te krijgen om opnieuw volwaardig aan het maatschappelijk leven deel te nemen. Het hebben van stabiele huisvesting is een van de belangrijkste voorwaarden voor een dergelijke succesvolle terugkeer in de samenleving. De zoektocht naar een geschikte woning verloopt voor ex-gedetineerden vaak moeizaam. In zijn proefschrift onderzoekt Stefan van Tongeren in hoeverre een balans wordt gevonden tussen de rechten en belangen van ex-gedetineerden en hun (toekomstige) buren.

Van Tongeren doet suggesties die de toegang van ex-gedetineerden tot huisvesting kunnen vergroten, maar die tevens het recht van anderen op een ongestoord woongenot en de veiligheid en leefbaarheid in de buurt respecteren. Daarbij maakt hij gebruik van klassiek en empirisch-juridische onderzoeksmethoden en van rechtsvergelijkend onderzoek.

Van Tongeren concludeert dat ondanks vele inspanningen om een succesvolle terugkeer mogelijk te maken, er ruimte bestaat voor verbetering. Vastgesteld wordt dat decentraal beleid weliswaar maatwerk biedt, maar ook leidt tot fragmentatie en rechtsongelijkheid. Daarnaast blijkt dat lokaal beleid vaak impliciet blijft en onduidelijkheid en onzekerheid met zich meebrengt. Of het Nederlandse woonurgentiesysteem ex-gedetineerden toegang tot huisvesting biedt, blijkt vooral afhankelijk van de regio en individuele besluitnemers. Van Tongeren pleit onder meer voor nationale richtlijnen die consistentie, maar ook lokale flexibiliteit waarborgen en voor meer transparantie in lokaal beleid zorgen. Ook doet hij aanbevelingen tot betere samenwerking tussen lokale autoriteiten en partnerorganisaties.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/bff3b50a-b80d-4607-9595-e4485dd93555