Oratie prof. dr. M.J. (Marie-José) van Tol: Stemming gestut

Stel je voor: je somber voelen, nergens plezier in hebben. Weken- of maandenlang niet kunnen werken of studeren. Dit is wat mensen met een depressie ervaren, een stoornis die 20% van de populatie minstens één keer in hun leven treft. Depressie is bovendien een stoornis die ook na herstel nog veel invloed kan hebben op het leven van mensen. Marie-José van Tol vertelt in haar oratie wat gevolgen zijn, en waarom onderzoek naar het ontstaan en herstellen van depressie zo belangrijk is.

Blijvende kwetsbaarheid

Wie herstelt van een depressie heeft daarna vaak nog last van mentale problemen. Zo kunnen ze zich vaak niet goed concentreren en hebben ze soms moeite met het beheersen van hun emoties. Dit maakt ze vatbaar voor een nieuwe depressieve episode. Maar hoe deze mentale klachten het risico op depressie vergroten en hoe we mentale functies kunnen verbeteren zodat mensen minder vatbaar zijn voor een nieuwe depressie zijn onduidelijk.

Brein stimuleren

Om hier meer zicht op te krijgen, bestudeert Van Tol hoe psychologische technieken het brein stimuleren meer optimaal te functioneren zodat dat depressies minder snel terugkeren en mensen een volwaardiger leven kunnen leiden. Dat is niet alleen belangrijk voor mensen met een depressie, beargumenteert zij, maar voor allerlei aandoeningen waar de stemming en mentale controle getroffen worden.

Het stutten van het huis

Van Tol stelt de stemming voor als een huis, dat door verschillende factoren stevig of juist wankel kan zijn. Wanneer het huis beschadigd raakt door een storm , bijvoorbeeld gevormd door aanhoudende stress of het verlies van werk, hoop of gezondheid, kan depressie  binnentreden. Wanneer de storm is gaan liggen en de depressie vertrokken is, blijft het huis kwetsbaar en kan met een stevige bries de depressie terugkeren.  Van Tols leeropdracht is onderzoeken hoe het huis, en dus de stemming, zó gestut kan worden dat een stevige wind of kleine schok misschien het huis wat doen bewegen, maar stevig overeind laat staan en de depressie uitblijft.

Meer informatie

Oratie: prof. dr. M.J. (Marie-José) van Tol

• Titel: Stemming gestut
• Leeropdracht: Stemming & Cognition

• Faculteit: Medische Wetenschappen

Livestream op 22 september 2023, zie: www.rug.nl/digitale-oratie

Full text open access versie van de oratie:
https://doi.org/10.21827/64b549d8bdc4b