Oratie prof.dr. M. (Martijn) Eickhoff: Gemobiliseerd erfgoed. Archeologie en cultuurbescherming in tijden van oorlog en massaal geweld

Op 17 maart geeft NIOD-directeur Martijn Eickhoff de oratie ‘Gemobiliseerd erfgoed. Hij zal het hebben over de manieren waarop cultureel erfgoed in conflictsituaties wordt gemobiliseerd. Erfgoed wordt in deze situaties beschermd, gebruikt en vernietigd. Eickhoff analyseert hoe deze mobilisatie eruit kan zien aan de hand van voorbeelden uit de kolonisatie en dekolonisatie van Indonesië, het cultuurbeleid van ‘zelfnazificatie’ van de Duitse bezetter in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog, en het werelderfgoed-project van UNESCO.

In zijn oratie beargumenteert Eickhoff dat de bescherming en vernietiging van erfgoed in tijden van conflict voor zeer verschillende doeleinden kan worden ingezet. In internationale conventies zoals bijvoorbeeld het UNESCO werelderfgoed-project wordt cultureel erfgoed soms als universele verworvenheid gezien, en de bescherming ervan als vredesproject. Maar in tijden van conflict zien we juist dat verschillende partijen hun eigenaarschap over erfgoed intensiveren, en er soms weinig van de universalistische en vredelievende visies op erfgoed overblijft. Bescherming van erfgoed kan bovendien geweld legitimeren, en ook bevrijders van bezette gebieden kunnen tijdens hun militaire inzet cultureel erfgoed vernietigen.

Eickhoff pleit in zijn oratie voor meer aandacht voor de lokale percepties op cultureel erfgoed, vooral in de buiten-Europese wereld. Daarbij moeten wetenschappers ruimte maken voor de percepties van anderen, en oog hebben voor de manieren waarop geschiedenis, herinnering en erfgoed bij elkaar samenkomen. Alleen dan kunnen we kritisch blijven op de inzet van cultureel erfgoed in conflictsituaties en andere politieke contexten, en begrijpen wanneer en op welke manier erfgoed gemobiliseerd wordt voor politieke doelen.

Meer informatie

Oratie: prof.dr. M. (Martijn) Eickhoff

• Titel: Gemobiliseerd erfgoed. Archeologie en cultuurbescherming in tijden van oorlog en massaal geweld
• Leeropdracht: Archeologie en erfgoed van oorlog en massaal geweld

• Faculteit: Letteren

Lees ook ‘Erfgoed in oorlogstijd is kwetsbaar, maar ook weerbaar’

Aanmelden s.v.p. uiterlijk 10 maart via het aanmeldformulier .

Livestream op 17 maart 2023, zie: www.rug.nl/digitale-oratie