Oratie mw. prof.dr. M.H. Verspoor: “You’ve come a long way”: a usage based perspective on English as a second language

‘You have come a long way’ is een voorbeeld van een vaste combinatie van woorden die Engelssprekenden regelmatig gebruiken. Ze zouden ook kunnen zeggen ‘you have travelled far’ of ‘you should be proud of what you have accomplished’. Maar hoewel al deze uitdrukkingen grammaticaal correct zijn, dekken ze qua betekenis bij lange na de lading niet.

Gesproken taal  bestaat voor ongeveer 60% uit dit soort combinaties. Om vloeiend en authentiek te klinken, zouden tweede taal-leerders vooral dit soort uitdrukkingen moeten leren gebruiken. Een analyse van cursusboeken laat zien dat daar in het huidige taalonderwijs echter weinig aandacht voor is. In de klas wordt relatief veel tijd besteed aan het leren van grammaticaregels en het toetsen van kennis daarvan, en het is moeilijk leerkrachten te overtuigen van het nut van een andere aanpak. De reden is waarschijnlijk dat er een diep verankerde overtuiging bestaat dat regels de basis zijn van taal. Als je de grammaticaregels kent, dan beheers je de taal.

In haar rede maakt prof.dr. Marjolijn Verspoor duidelijk dat taal niet overwegend op grammaticaregels is gebaseerd. Taal is een complex, dynamisch, zelf-organiserend systeem dat vooral bedoeld is om betekenis te over te brengen. Om betekenis zo genuanceerd mogelijk uit te drukken hebben taalgebruikers allerlei vaste uitdrukkingen op verschillende niveaus van taal bedacht. De zogenaamde regels zijn slechts een bijverschijnsel van dagelijks taalgebruik. Vaste uitdrukkingen hebben wel regelmatigheden die op regels lijken en die taalkundigen als zodanig kunnen beschrijven, maar ze vormen niet de basis van taal. Taalleerkrachten moeten daarom het idee laten varen dat grammaticaal onderwijs het belangrijkste is. Het is beter veel meer tijd te besteden aan vaste woordcombinaties door te luisteren naar gesproken en geschreven authentiek taalmateriaal.

Meer informatie

• Oratie: mw. prof.dr. M.H. Verspoor
• Titel: “You’ve come a long way”: a usage based perspective on English as a second language
• Leeropdracht: English Language and English as a Second Language
• Faculteit: Letteren