Oratie dhr. prof.dr. M.P. Berg: Bodemdieren als bouwstenen: Over het belang van biobouwers voor de ontwikkeling van ecosystemen

De Nederlandse biodiversiteit bestaat voor een groot deel uit bodemdieren. Bodemfauna is een verzamelnaam voor een verscheidenheid aan diersoorten die hun levenscyclus geheel of grotendeels in de bodem doorlopen. Bodemdieren, zoals pissebedden, regenwormen, termieten of springstaarten zijn een belangrijke schakel in het ecosysteem en dragen bij aan vele ecosysteemdiensten, zoals bodemvruchtbaarheid en infiltratie van overvloedige neerslag.

In de nieuwe leerstoel ‘Bodemfauna en natuurlijke ecosysteem dynamiek’ draait het om de manier waarop interacties tussen ondergrondse fauna en het bodemecosysteem bepalend zijn voor het voortbestaan van beiden, zodat het leveren van ecosysteemdiensten gewaarborgd blijft. Dat is een actuele vraag omdat klimatologische extremen de potentie hebben om interacties tussen soorten te verstoren, met gevolgen voor het ecosysteem.

Prof.dr. Matty Berg wil in zijn oratie vooral een lans breken voor een specifieke groep van bodemfauna, de biobouwers, die een onderkende maar zeer essentiële bouwsteen vormen in de organisatie van ecosystemen. Bodembiobouwers veranderen hun leefomgeving, de bodem, wat van voordeel is voor henzelf en andere soorten. Een voorbeeld zijn regenwormen en kwelderspringers die door graafactiviteit structuur geven aan de bodem. Hiermee maken zij de bodem geschikt voor andere bodemorganismen die niet de mogelijkheid hebben om te graven. Bovendien is de structuurverbetering door omwoeling mede bepalend voor bodemvruchtbaarheid en optimale groei-omstandigheden voor planten en daarmee onze voedselproductie.

Een belangrijke vraag die overblijft is hoe goed biobouwers zich kunnen aanpassen aan klimaatextremen en hoe hun aanpassing bijdraagt aan de levensvatbaarheid van het ecosysteem. Deze vraag zal in het kader van de leerstoel op de kwelder van Schiermonnikoog worden onderzocht aan een sleutelsoort, de kwelderspringers, die via hun graafactiviteit en de afbraak van strooisel een sterk effect uitoefen op de organisatie van ecosystemen.

Meer informatie

• Oratie: dhr. prof.dr. M.P. Berg
• Titel: Bodemdieren als bouwstenen: Over het belang van biobouwers voor de ontwikkeling van ecosystemen
• Leeropdracht: Bodemfauna en Natuurlijke Ecosysteemdynamiek
• De leerstoel is ingesteld door de Uyttenboogaart-Eliasen Stichting die als doel heeft het bevorderen van de entomologische wetenschap in Nederland.
• Faculteit: Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen
• http://www.ue-stichting.nl/